ΟΤΑΝ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΚΥΡΙΕΥΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ

Άτομα με άγχος βιώνουν ένταση, ανησυχούν για ενδεχόμενες απειλές και αποφεύγουν ενδεχόμενες καταστάσεις κινδύνου. Ας εξετάσουμε, όμως, ένα παράδειγμα καθώς πραγματευόμαστε τι σημαίνει να έχεις άγχος.

Για 6 μήνες η Μαίρη δεν έχει βγει από το σπίτι της. Όταν προσλήφθηκε στην εργασία της συνήθιζε να βγαίνει καθημερινά έξω διατηρώντας με αυτό τον τρόπο μια ρουτίνα. Όμως, τώρα το βρίσκει σχεδόν αδύνατο. Οι πράξεις ρουτίνας πλέον της προκαλούν μεγάλο άγχος, όπως για παράδειγμα το να πηγαίνει για ψώνια. Στο παρελθόν είχε βιώσει κρίσεις πανικού και γι’ αυτό φοβάται μήπως τις αναβιώσει. Έτσι, αποφεύγει να συχνάζει σε χώρους που μπορεί να της προκαλέσουν τέτοιου είδους κρίσεις. Ολόκληρη η ζωή της μοιάζει σαν να περιστρέφεται γύρω από τον φόβο του άγχους και της αποφυγής.

Μια μέρα κτυπάει το κουδούνι της πόρτας και ενώ είναι μόνη στο σπίτι αρχίζει να πανικοβάλλεται. Η αναπνοή της εξασθενεί και οι παλμοί της καρδιάς ανεβαίνουν. Αντί, λοιπόν, να ανοίξει την πόρτα κρύβεται στην κρεβατοκάμαρά της, μέχρι να φύγει το άτομο. Αλλά, μετά χρειάζεται πολύ χρόνο μέχρι να ηρεμήσει. Μέσα από αυτό το συμβάν φαίνεται ότι το άγχος της Μαίρης ενεργοποιείται από το κουδούνι της πόρτας, ωστόσο η  διαδικασία είναι λίγο πιο περίπλοκη.

ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΟΥ

Αρχικά, μια κρίση άγχους αρχίζει με τους αισθητήριους υποδοχείς σου: μάτια, αυτιά και μύτη. Φανταστείτε τη Μαίρη να ακούει το κουδούνι της πόρτας. Οι  νευροδιαβιβαστές, όπως η νορεπινεφρίνη, στέλνουν μηνύματα σε μέρη του μυαλού της κραυγάζοντας «Συναγερμός, συναγερμός!». Σε αντίθετη περίπτωση μια τυπική αντίδραση σε ένα κτύπημα του κουδουνιού της πόρτας μπορεί να προκαλέσει έκπληξη ή ενθουσιασμό, όμως η Μαίρη ερμηνεύει το βίωμά της ως άγχος.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα μηνύματα που στέλνονται στη Μαίρη παραλαμβάνονται από την «Αμυγδαλή» και τον «Ιππόκαμπο» της. Από τη μια η Αμυγδαλή, που βρίσκεται βαθιά μέσα στον εγκέφαλο θέτει σε συναγερμό τον υπόλοιπο εγκέφαλο για τυχόν απειλές ενεργοποιώντας γρήγορα τις αισθήσεις, τα συναισθήματα και τον φόβο. Από την άλλη, ο  Ιππόκαμπός της, αποθηκεύει τις απειλητικές εμπειρίες μέσα στον εγκέφαλο ως αναμνήσεις και αναλύει εισερχόμενες απειλές με βάση προηγούμενες εμπειρίες. Όταν υπάρξει η αίσθηση μιας απειλής, ο Ιππόκαμπος της Μαίρης ανταλλάσσει μηνύματα με άλλα μέρη του εγκεφάλου της (όπως ο προμετωπιαίος φλοιός που είναι υπεύθυνος για να σχεδιάζει) για να αποφασίσει κατά πόσο θα στείλει σήμα στο σώμα της για να αντιδράσει.

ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ

Τη στιγμή που ο εγκέφαλος της Μαίρης αποφασίζει να αντιδράσει ερεθίζεται το νευρικό της σύστημα. Έτσι αυξάνονται οι χτύποι της καρδιάς, η αρτηριακή πίεση και η αναπνοή της. Στην παρουσία μιας πραγματικής απειλής το σώμα της ετοιμάζεται είτε να πολεμήσει, είτε να διαφύγει. Δυστυχώς για τη Μαίρη δεν υπάρχει ορατή απειλή και το αποτέλεσμα είναι το άγχος.

Σκέψου μια κατάσταση που σου δημιούργησε άγχος. Θυμάσαι πώς αντέδρασες; Συγχίστηκες ή φοβήθηκες από αυτό που ένιωσες; Μήπως βίωσες σωματικά συμπτώματα, όπως τρέμουλο ή καρδιοχτύπι;

Όταν νιώθεις πως δεν μπορείς να διαχειριστείς το άγχος σου ή τα συμπτώματα άγχους παρεμβαίνουν στην καθημερινή σου ζωή τότε είναι καιρός να ζητήσεις θεραπεία από ένα αδειούχο επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αναμφίβολα, η ψυχική υγεία επηρεάζει όλα τα άτομα όλων των ηλικιών, όλων των εθνικοτήτων, όλων των κοινωνικο-οικονομικών στρωμάτων, και των δύο φύλων και όλων των σεξουαλικοτήτων.

Έλενα Αριστοδήμου, Κλινική Ψυχολόγος

Αν έχεις άγχος δεν χρειάζεται να το περνάς μόνος/μόνη σου. Πάτησε εδώ για να κλείσεις ραντεβού.