Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά

Όταν προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το άγχος της ζωής, μπορεί να υπάρξουν στιγμές που στρεφόμαστε σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.

Η χρήση αυτών των συμπεριφορών είναι συχνά έντονα στιγματισμένη και αυτό το στίγμα μπορεί να επιδεινωθεί από την έλλειψη κατανόησης.

Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να περιλαμβάνουν μια σειρά από πράγματα.  

Αυτό περιλαμβάνει (αλλά δεν περιορίζεται), το να βάζουμε τον εαυτό μας σε μη ασφαλείς καταστάσεις (π.χ. να έχουμε συχνό μη ασφαλές σεξ), να τσακωνόμαστε, να τραβάμε τα μαλλιά μας, να ξεφλουδίζουμε το δέρμα μας, να κάνουμε χρήση ναρκωτικών, να κάνουμε κατάχρηση αλκοόλ, να τρώμε υπερβολικά ή ελάχιστα, να κάνουμε υπερβολική άσκηση, να έχουμε άλλες διατροφικές διαταραχές, να καταναλώνουμε πράγματα που δεν ανήκουν στο σώμα μας, να προκαλούμε σωματικές βλάβες στον εαυτό μας ή οτιδήποτε άλλο μας βλάπτει είτε σωματικά είτε συναισθηματικά

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ

Πολλοί άνθρωποι συνδέουν τον αυτοτραυματισμό με λευκές, θηλυκού γένους έφηβες. Οι στατιστικές δείχνουν ότι ο αυτοτραυματισμός επηρεάζει σχεδόν όλες τις ηλικίες, όχι μόνο τους εφήβους. 

ΓΙΑΤΙ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΜΕ ΣΕ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ

Όλοι μας έχουμε τους δικούς μας λόγους που μας κάνουν να χρησιμοποιούμε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Μερικές φορές μπορεί να μην ξέρουμε γιατί το κάνουμε – απλά νιώθουμε ότι το “χρειαζόμαστε” και ξέρουμε ότι βοηθάει με κάποιο τρόπο.

Συνήθως χρησιμοποιούμε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές όταν τα πράγματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ξεπερνούν τους υφιστάμενους μηχανισμούς αντιμετώπισης. Δεν είμαστε κακοί άνθρωποι, είμαστε απλώς άνθρωποι που προσπαθούν να ανταπεξέλθουν.

ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΠΑΝΤΟΤΕ ΓΙΑΤΙ ΤΙΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ

Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές συνήθως δεν προέρχονται από ένα πράγμα. Τις περισσότερες φορές είναι ένα περίπλοκο σύμπλεγμα σκέψεων, αισθημάτων, γεγονότων, συναισθημάτων και στενοχώριας.

Για πολλούς από εμάς, η επεξεργασία του γιατί χρησιμοποιούμε αυτές τις συμπεριφορές, από πού προέρχονται και πώς μας βοηθούν, μπορεί να αποτελέσει μεγάλο μέρος της αποθεραπείας μας. Η κατανόηση του σκοπού που εξυπηρετούν μπορεί να μας βοηθήσει να τις αντικαταστήσουμε με λιγότερο επιζήμια εργαλεία αντιμετώπισης

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΕ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Παραδόξως, οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές δεν είναι πάντα μια αντίδραση σε άσχημα γεγονότα, αλλά μπορεί να είναι και μια αντίδραση σε ευχάριστα γεγονότα.

Οι καλές μέρες μπορεί να είναι περίπλοκες και υπερβολικές αν δεν τις έχουμε συνηθίσει. Μπορεί να μην είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε ή να ονομάσουμε τα συναισθήματά μας. Το να είμαστε καταβεβλημένοι μπορεί να συσσωρευτεί μέχρι που να μην μπορούμε να σκεφτούμε- και εδώ είναι που μπορεί να εμφανιστούν οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.

Μπορεί να νιώθουμε ότι δεν αξίζουμε καλά πράγματα. Αυτή η αναξιότητα μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση όταν οι άνθρωποι είναι καλοί μαζί μας. Μπορεί να ανησυχούμε ότι προσπαθούν να μας “βάλουν τρικλοποδιά” ή ότι θα μας “ανακαλύψουν”.

Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να μοιάζουν οικείες, προβλέψιμες, περιορισμένες και ελεγχόμενες. Μπορεί να νιώθουμε ότι “τις αξίζουμε”. Είναι εκεί όταν όλα τα άλλα νιώθουν μπερδεμένα – είτε αυτά τα μπερδεμένα συναισθήματα είναι “καλά” είτε “κακά.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΤΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Η χρήση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουμε τάσεις αυτοκτονίας. Μερικές φορές μπορεί να αισθανόμαστε ότι έχουμε τάσεις αυτοκτονίας όταν χρησιμοποιούμε αυτές τις συμπεριφορές, αλλά μερικές φορές όχι. Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές είναι ένας μηχανισμός αντιμετώπισης- είτε τις χρησιμοποιούμε για να αντιμετωπίσουμε τις σκέψεις αυτοκτονίας είτε για κάτι άλλο.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΔΕΝ ΜΟΙΑΖΕΙ ΣΑΝ ΕΠΙΛΟΓΗ

Από εξωτερική άποψη, οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να μοιάζουν με επιλογή, αλλά δεν είναι πάντα έτσι.

Ορισμένες συμπεριφορές, όπως η κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών, μπορεί να γίνουν σωματικά εθιστικές. Το σώμα μας τις αποζητά με φυσικό τρόπο και μπορεί να χρειαζόμαστε ιατρική υποστήριξη για να μας βοηθήσει να απεξαρτηθούμε από αυτές.

Ακόμη και αν δεν είμαστε σωματικά εθισμένοι σε μια συμπεριφορά, η χρήση της μπορεί να μην μοιάζει με επιλογή.  Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να μειώνουν το άγχος μας σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο. Φωνές στο κεφάλι μας μπορεί να μας λένε να βλάψουμε τον εαυτό μας. Η ενασχόληση με τη συμπεριφορά (ή τις συμπεριφορές) μπορεί να μοιάζει με κάτι που είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε. Μερικές φορές δεν αισθανόμαστε ότι το ελέγχουμε- μπορεί να γίνει εξαιρετικά τρομακτικό

ΜΑΣ ΒΟΗΘΟΥΝ

Δεν θα χρησιμοποιούσαμε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές αν δεν βοηθούσαν.

Η ζωή μερικές φορές μοιάζει με μια θυελλώδη, επικίνδυνη υδάτινη περιοχή. Πιανόμαστε από ένα κούτσουρο (αυτοκαταστροφική συμπεριφορά) για να μας κρατήσει στην επιφάνεια- μας σώζει. Τελικά, φτάνουμε σε πιο ήρεμα νερά.

Τα αγαπημένα μας πρόσωπα στέκονται στη στεριά. Μπορούν να μας δουν να παλεύουμε, να κρατιόμαστε από αυτό το βαρύ κορμό. Δεν μπορούμε να κολυμπήσουμε προς την ακτή όσο τον κρατάμε, αλλά δεν αισθανόμαστε ικανοί να τον αφήσουμε γιατί μας κράτησε ζωντανούς κατά τη διάρκεια της πιο δύσκολης περιόδου της ζωής μας. Το να το αφήσουμε να φύγει απαιτεί ένα τεράστιο άλμα πίστης. Μπορεί να μην τα καταφέρουμε με την πρώτη, τη δεύτερη ή την τρίτη φορά. Χρειάζεται εξάσκηση και υπομονή. Όλοι το έχουμε μέσα μας για να φτάσουμε στην ακτή, αλλά δεν είναι μια ευθεία γραμμή.

Αυτό περιγράφει πώς οι αυτοκαταστροφικές μας συμπεριφορές συχνά προέρχονται από ένα βοηθητικό μέρος. Δεν αρχίσαμε να τις χρησιμοποιούμε από το πουθενά

Ο ΜΑΝΔΥΑΣ ΤΗΣ ΝΤΡΟΠΗΣ

Η ενασχόληση με αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να μας αφήσει με ένα περίβλημα ντροπής.  Συχνά λέμε φρικτά πράγματα στον εαυτό μας, πολύ χειρότερα από οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε ποτέ να μας πει κάποιος άλλος.

Οι αντιδράσεις των άλλων ανθρώπων σε συμπεριφορές που βλάπτουν τον εαυτό τους μπορεί να είναι σκληρές. Πολλοί άνθρωποι που έχουν χρησιμοποιήσει μια αυτοκαταστροφική συμπεριφορά έχουν υποστεί κακή αντιμετώπιση ή τους έχουν συμπεριφερθεί με επώδυνο τρόπο. Αυτές οι κριτικές και τα λόγια μπορεί να προέρχονται από φίλους, συγγενείς, αγνώστους, επαγγελματίες υγείας, εργοδότες, συναδέλφους… σχεδόν από οποιονδήποτε. Αυτό προσθέτει επιπλέον βάρος στο περίβλημα της ντροπής μας.

Κάθε φορά που βιώνουμε μια άσχημη συμπεριφορά, από τον εαυτό μας ή από τους άλλους, νοιώθουμε υποδεέστεροι, σφίγγουμε το περίβλημα μας όλο και περισσότερο και προσπαθούμε ακόμα πιο πολύ να ενσωματωθούμε στο περιβάλλον μας.

Η ντροπή τροφοδοτεί τη σιωπή, καθιστώντας το πιο δύσκολο για εμάς να απευθυνθούμε για την υποστήριξη που χρειαζόμαστε. Μπορεί να επιδεινώσει το αίσθημα της αναξιότητας και της απελπισίας μας, οπότε γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Αυτό μπορεί πολύ γρήγορα να μετατραπεί σε φαύλο κύκλο.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ

Η χρήση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών δεν σημαίνει ότι “αναζητούμε την προσοχή”. Πολλοί από εμάς είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά τις συμπεριφορές μας. Τις εφαρμόζουμε ενώ βρισκόμαστε απομωνομένοι, κρύβουμε τυχόν “εξωτερικά” σημάδια και δεν το αναφέρουμε σε κανέναν. Η ντροπή μπορεί να μας καταβάλει.

Κάποιοι από εμάς προκαλούμε κακό στον εαυτό μας για να επικοινωνήσουμε στους άλλους ότι δεν είμαστε εντάξει. Ο όρος “αναζήτηση προσοχής” μπορεί να έχει αρνητική χροιά, αλλά όλοι μας χρειαζόμαστε προσοχή και αν χρησιμοποιούμε αυτές τις συμπεριφορές για να επικοινωνήσουμε, τότε είναι πιθανό να μην ικανοποιείται μία (ή περισσότερες) από τις ανάγκες μας.

Κάποιοι προτιμούν τον όρο “αναζήτηση φροντίδας”- θέλουμε κάποιος να μας φροντίζει και να μας βοηθάει να φροντίζουμε τον εαυτό μας.

ΕΝΟΧΕΣ

Ορισμένες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να σημαίνει ότι θα πρέπει να αναζητήσουμε ιατρική βοήθεια.

Αυτό συχνά μας κάνει να αισθανόμαστε ένοχοι. Πολλοί από εμάς ανησυχούμε ότι σπαταλάμε το χρόνο των επαγγελματιών υγείας (δεν το κάνουμε) και ότι είμαστε βάρος για την κοινωνία (δεν είμαστε). Αυτό μπορεί να επιδεινωθεί από το στίγμα που προέρχεται από την κοινωνία ή άλλους ασθενείς και από τη μεταχείριση που λαμβάνουμε από ορισμένους επαγγελματίες υγείας.

Αξίζουμε βοήθεια και υποστήριξη- να μας δείχνουν αξιοπρέπεια, σεβασμό και φροντίδα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να αισθανόμαστε ένοχοι επειδή “σπαταλάμε το χρόνο των ανθρώπων”, επειδή οι επαγγελματίες υγείας είναι εκεί για να μας βοηθούν στις όποιες ανάγκες μας, και η υποστήριξη σε σχέση με την αυτοκαταστροφική συμπεριφορά αποτελεί μια ανάγκη υγείας

ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ

Η αντικατάσταση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών με υγιέστερους μηχανισμούς αντιμετώπισης είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να σταματήσουμε να τους χρησιμοποιούμε, επειδή μας επιτρέπει να έχουμε μια διέξοδο για τα θέματα που αντιμετωπίζουμε.

Αν σκεφτούμε τις δυσκολίες μας ως ένα δοχείο υπό πίεση, το “περιεχόμενο” αντιπροσωπεύει τα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Οι στρεσογόνοι παράγοντες της ζωής προστίθενται στο δοχείο, αυξάνοντας την πίεση στο εσωτερικό του. Οι μηχανισμοί αντιμετώπισης λειτουργούν ως τρύπες, απελευθερώνοντας μέρος αυτής της πίεσης. Οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να μην είναι ο πιο “υγιής” μηχανισμός αντιμετώπισης, αλλά εξακολουθούν να είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης- εξακολουθούν να απελευθερώνουν κάποια πίεση.

Αν ξαφνικά σταματήσουμε να τις χρησιμοποιούμε, τότε αυτές οι τρύπες εξαφανίζονται. Η πίεση δεν μπορεί πλέον να διαφύγει μέσω αυτών. Χωρίς νέους μηχανισμούς αντιμετώπισης, δεν υπάρχουν νέες τρύπες. Η “ζωή” εξακολουθεί να γεμίζει το δοχείο μας, οπότε η πίεση ολοένα και αυξάνεται, μέχρι που νιώθουμε ανίκανοι να την αντιμετωπίσουμε.

Η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων για τη διαχείριση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, η αυτό-κατανόηση, η συζήτηση με ανθρώπους και η ύπαρξη μιας λίστας πραγμάτων που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντί για αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορούν να μας βοηθήσουν να συνεχίσουμε να δημιουργούμε “τρύπες” στο δοχείο μας και να μη φτάσουμε στο σημείο να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε.

ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗ ΕΝΑΝΤΙ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ

Η προσπάθεια για μια ζωή απαλλαγμένη από αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές δεν είναι μια ευθεία γραμμή. Πρόκειται για σκληρή δουλειά και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα περιλαμβάνει πιθανά πισωγυρίσματα στην πορεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε υποτροπιάσει. Σημαίνει ότι παραπατήσαμε και ίσως χρειαζόμαστε λίγη περισσότερη υποστήριξη για κάποιο χρονικό διάστημα ώστε να μας βοηθήσει να ξαναβρούμε το δρόμο μας.

ΕΜΦΑΝΗ ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Μερικές φορές, οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές αφήνουν ορατά σημάδια.

Μερικές φορές, όταν ανακάμπτουμε, παύουν να είναι ορατά, για παράδειγμα, αν είμαστε λιποβαρείς, τότε μπορούμε να δουλέψουμε για να αποκτήσουμε ένα υγιές βάρος.

Ωστόσο, ορισμένα σωματικά σημάδια, όπως οι ουλές, παραμένουν για πολύ καιρό μετά την ανάρρωσή μας.

Το να συμβιβαστούμε με τη μονιμότητα αυτών των εξωτερικών σημαδιών μπορεί να είναι ένα δύσκολο κομμάτι της διαδικασίας ανάρρωσης. Οι ορατές ουλές σημαίνουν ότι οι άνθρωποι που δεν έχουμε γνωρίσει ποτέ συχνά θα γνωρίζουν ότι έχουμε επιδοθεί σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές πριν καν μάθουν το όνομά μας.

Κάποιοι από εμάς επιλέγουν να καλύψουν τις ουλές αυτές, άλλοι όχι. Αν είναι μια ηλιόλουστη μέρα τότε φοράμε ένα μπλουζάκι, παρόλο που έχουμε ουλές στα χέρια μας, δεν “επιδεικνύουμε” τις ουλές αυτές. Κάνει ζέστη, είναι μια ηλιόλουστη μέρα και φοράμε ένα μπλουζάκι.

Το να ρωτάμε ή να τραβάμε την προσοχή στα τραύματά μας δεν βοηθάει. Είναι παρεμβατικό. Γνωρίζουμε ότι τα σημάδια υπάρχουν και συνήθως δεν θέλουμε να αποκαλύψουμε τις εμπειρίες μας σε κάποιον σχετικά άγνωστο. Παρακαλούμε να μην το κάνετε αμήχανο.

ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ

Προσπαθούμε. Πραγματικά προσπαθούμε.

Μπορεί να μην φαίνεται πάντα έτσι στους άλλους- μπορεί να κάνουμε λάθη πού και πού ή να χρησιμοποιούμε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ίσως φαίνεται ότι αυτοκαταστρεφόμαστε, αλλά συνήθως προσπαθούμε με τον καλύτερο τρόπο να ανταπεξέλθουμε στη ζωή όσο καλύτερα μπορούμε.

Προσπαθούμε να κρατήσουμε το κεφάλι μας πάνω από το νερό και να “το ξεπεράσουμε”, όποιο κι αν είναι αυτό το “αυτό”.

Η ΑΝΑΡΡΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ

Για κάποιους από εμάς, η ανάρρωση αφορά τη μείωση των αυτοκαταστροφικών μας συμπεριφορών σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο. Άλλοι στοχεύουν στο να σταματήσουν να τις χρησιμοποιούν εντελώς.

Ό,τι κι αν σημαίνει για εμάς ανάρρωση – μπορούμε να φτάσουμε εκεί. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος, μπορεί να χρειαστούμε πολλή βοήθεια, υποστήριξη, υπομονή, καλοσύνη και φροντίδα. Θα πέσουμε και θα σηκωθούμε περισσότερες φορές από όσες μπορούμε να μετρήσουμε. Αλλά μπορούμε να τα καταφέρουμε. Η ανάρρωση είναι εφικτή.

Παρακαλώ βοηθήστε μας να βοηθήσουμε και άλλους και μοιραστείτε αυτό το email, ποτέ δεν ξέρετε ποιος μπορεί να το χρειαστεί.

Altius Mind Institute.