ΙΦΝΕ Και Άγχος.

Τα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ), τα οποία περιλαμβάνουν τη νόσο του Crohn και την Ελκώδη Κολίτιδα, είναι νοσήματα που προκαλούν μια χρόνια φλεγμονή στο γαστρεντερικό σύστημα. Χαρακτηρίζονται από περιόδους ύφεσης, κατά τις οποίες τα συμπτώματα υποχωρούν και από περιόδους έξαρσης, όπου τα συμπτώματα επανέρχονται.

Μία από τις πιο σημαντικές πηγές άγχους για τους ασθενείς με ΙΦΝΕ είναι ο φόβος της έξαρσης της νόσου. Οι εξάρσεις όπου τα συμπτώματα (όπως κοιλιακό άλγος, διάρροια, κόπωση ή αίμα στα κόπρανα) επιδεινώνονται είναι απρόβλεπτες τόσο στην έναρξη όσο και στην ένταση. Αυτή η απρόβλεπτη κατάσταση δημιουργεί ένα συνεχές αίσθημα άγχους, καθώς ασθενείς συχνά αισθάνονται σαν να βρίσκονται σε ένταση, περιμένοντας να υποτροπιάσει η κατάστασή τους. Η ξαφνική έξαρση των συμπτωμάτων, ο πόνος και η πιθανή ανάγκη για ιατρική φροντίδα ή νοσηλεία προκαλεί έντονη συναισθηματική φόρτιση.

Αυτός ο φόβος δεν αφορά μόνο τη διαχείριση της σωματικής δυσφορίας, αλλά και το συναισθηματικό κόστος και τον αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης, συμπτώματα όπως διάρροια, κόπωση ή κράμπες στην κοιλιά μπορεί να κάνουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις δύσκολες. Ο φόβος για υποτροπή μπορεί να οδηγήσει τους ασθενείς σε συμπεριφορές αποφυγής και απομόνωσης, αυξάνοντας τα συναισθήματα ανικανότητας. Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα την ποιότητα ζωής, αφού δημιουργεί έντονους περιορισμούς στην καθημερινότητα που ενισχύει την έλλειψη ελέγχου.

Ο συνεχής φόβος για το πότε και πώς θα εμφανιστεί η επόμενη υποτροπή προκαλεί υπερβολική επιφυλακή (συνεχή έλεγχο και παρατήρηση του σώματος για συμπτώματα) και καταστροφική σκέψη (υποθέτοντας το χειρότερο σενάριο όταν εμφανίζονται συμπτώματα). Το άγχος δεν συνοδεύει μόνο τις εξάρσεις αλλά και τις ενισχύει. Αυτό αναφέρεται ως άξονας εντέρου-εγκεφάλου, όπου το συναισθηματικό στρες μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τα σωματικά συμπτώματα. Αντίθετα, η σωματική δυσφορία και η απρόβλεπτη εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να επιδεινώσουν το άγχος, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.

Έτσι, είναι σημαντικό οι ασθενείς και οι οικογένειές τους να βρουν τρόπους για να διαχειριστούν το φόβο για τις εξάρσεις και την αβεβαιότητα για τη μελλοντική υγεία. Η σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με την αβεβαιότητα της νόσου είναι απαραίτητη για μπορούν να ληφθούν μέτρα για την μείωση της συχνότητας ή τη σοβαρότητάς τους, μέσω φαρμακευτικής αγωγής, διαχείρισης άγχους και αλλαγής τρόπου ζωής. Η μείωση του άγχους μέσω τεχνικών ενσυνειδητότητας, διαφραγματικής αναπνοής και προοδευτικής μυϊκής χαλάρωσης μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική ευημερία των ασθενών. Αυτές οι τεχνικές ενισχύουν την ικανότητα της εστίασης στο παρόν, μειώνοντας την ανησυχία για το μέλλον. Ακόμη, η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) μπορεί να βοηθήσει στην αμφισβήτηση και πρόκληση των καταστροφολογικών σκέψεων που φέρει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη ρεαλιστικών τρόπων σκέψης για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων.

Η μείωση του άγχος για την νόσο απαιτεί να αναγνωρίσουμε ότι, ενώ η ίδια η πάθηση είναι απρόβλεπτη, δεν χρειάζεται και ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζονται οι ασθενείς την ψυχική και συναισθηματική τους υγεία να είναι απρόβλεπτος. Με την σωστή ψυχοεκπαίδευση, την προληπτική διαχείριση και τη συνεχή υποστήριξη, οι ασθενείς με ΙΦΝΕ μπορούν να μειώσουν το άγχος τους για τις εξάρσεις και να αισθάνονται πιο σίγουροι για τη διαχείριση τόσο της νόσου όσο και της μελλοντικής τους υγείας.

Altius Mind Institute