“Είναι ακριβώς από κάτω, αλλά θα μπορούσε να είναι και σε άλλη πόλη”, είπε η Janine για τον σύζυγό της Dan, κατά τη διάρκεια μιας από τις συνεδρίες μας στα μέσα της πανδημίας. “Δεν καθαρίζει καν το τραπέζι, πόσο μάλλον δεν προσφέρεται να μαγειρέψει ή να πλύνει τα πιάτα. Επιπλέον, εγώ είμαι αυτή που πρέπει να επιβλέπω τα παιδιά κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού σχολείου”.

Η Janine ήταν πελάτισσα μου για περίπου έξι μήνες πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Ήταν ανήσυχη και δυστυχισμένη και δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί. Ήξερε ότι εκείνη και ο Dan είχαν απομακρυνθεί, αλλά είχε αφεθεί να πιστέψει ότι τα προβλήματά τους ήταν τα τυπικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν τα πολυάσχολα ζευγάρια, όπως η δυσαρέσκεια για τις δουλειές του σπιτιού και η έλλειψη κοινού χρόνου.

Όταν ξαφνικά βρέθηκαν και οι δύο να εργάζονται από το σπίτι, ενώ παράλληλα φρόντιζαν τα μικρά παιδιά τους σχολικής ηλικίας, φάνηκαν οι ρήξεις στο γάμο τους. Ο Dan μετακόμισε στο υπόγειο και αντιδρούσε σε κάθε παρέμβαση. Όταν η Janine ζήτησε περισσότερη βοήθεια με τις δουλειές του σπιτιού και τη φροντίδα των παιδιών, εκείνος είπε ότι έπρεπε να επικεντρωθεί στη δουλειά επειδή η εταιρεία του σκεφτόταν απολύσεις.

Καθώς οι μήνες περνούσαν και η πανδημία επιδεινωνόταν, η σχέση τους γινόταν όλο και πιο τεταμένη και η συναισθηματική απόσταση μεταξύ τους φαινόταν ανυπέρβλητη. Κατά κάποιον τρόπο, η Janine και ο Dan είχαν αυτό που θα μπορούσε να είναι μια κοινή αντίδραση στην πανδημία. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, τα ζευγάρια αντιμετώπισαν τόσο άγχος που προσπάθησαν να αποφύγουν να ταράξουν τα νερά όσον αφορά τις σχέσεις τους, όποτε αυτό ήταν δυνατόν. Αυτό συχνά εκδηλωνόταν ως αποφυγή όλων των συναισθηματικών παραγόντων σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τους καβγάδες.

Αλλά για ορισμένα ζευγάρια, αυτό ήταν μια πρόκληση. Σιωπηλές συμφωνίες που υπήρχαν πριν από την πανδημία, βάσει των οποίων τα ζευγάρια παρέβλεπαν κακές ή ενοχλητικές συμπεριφορές, εθισμούς, εξωσυζυγικές σχέσεις ή έλλειψη οικειότητας, κατέρρευσαν χωρίς να έχουν πού να διαφύγουν. Πολλά δυστυχισμένα ζευγάρια μπορεί ακόμη και να έμειναν μαζί εξαιτίας ζητημάτων που σχετίζονται με την πανδημία, όπως η οικονομική ανασφάλεια και οι αυξημένες ανάγκες φροντίδας των παιδιών. Καθόλη τη διάρκεια όλων αυτών, όταν τα ζευγάρια τσακώνονταν, δεν είχαν πουθενά να πάνε για να ηρεμήσουν ή να επικοινωνήσουν με έναν φίλο. Έχουν τύχει πελάτες μου να κάθονται στα αυτοκίνητά τους ή να περπατούν έξω, ακόμη και το χειμώνα, για να έχουν ένα προσωπικό ραντεβού μαζί μου.

Από την περασμένη χρονιά, οι δικηγόροι διαζυγίων ανέμεναν μια αύξηση των διαζυγίων ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Αν και η αύξηση των διαζυγίων στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχει ακόμη αποδειχθεί, ο αναγκαστικός εγκλεισμός και οι πολλαπλοί στρεσογόνοι παράγοντες έχουν αναμφίβολα μεγιστοποιήσει τις αδυναμίες στις εύθραυστες σχέσεις.

Ως κλινικοί θεραπευτές, πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν τα ζευγάρια κατά τη διάρκεια της πανδημίας και να βρούμε τρόπους να στηρίξουμε εκείνους που δεν μπόρεσαν να κρατηθούν ενωμένοι κάτω από τις πιέσεις που δημιούργησε εκείνη η εξαντλητική χρονιά.

Όταν τα ζευγάρια τα πάνε καλά, οι σύντροφοι συχνά υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον διαδοχικά σε δύσκολες στιγμές. Όταν όμως και οι δύο είναι καταβεβλημένοι ταυτόχρονα, τότε ο δεσμός τους δοκιμάζεται. Μπορούν να ανεχθούν τις συμπεριφορές, τις παλινδρομήσεις, τον εκνευρισμό και τον παραλογισμό του άλλου, ενώ προσπαθούν να διαχειριστούν τις δικές τους; Αν η σχέση τους είναι αρκετά δυνατή, το ζευγάρι θα τα καταφέρει. Αλλά για όσους είχαν προβλήματα πριν από την πανδημία, είτε τα αντιμετώπισαν είτε όχι, τα αυξημένα επίπεδα στρες που βίωσαν μπορεί να τους ώθησαν στα όρια της ρήξης

Ως κλινικοί θεραπευτές, μπορούμε εύκολα να αξιολογήσουμε αν τα ζευγάρια επικοινωνούν με τρόπους που δείχνουν την ανθεκτικότητά τους: Στρέφονται ο ένας στον άλλον για υποστήριξη; Δίνουν προσοχή ο ένας στον άλλον; Διασκεδάζουν ο ένας με τον άλλον; Μπορούν να κάνουν ένα βήμα πίσω και να λάβουν υπόψη τους μια άλλη προοπτική, να δείξουν γενναιοδωρία, να χρησιμοποιήσουν χιούμορ και να συμπάσχουν ακόμα και όταν είναι αγχωμένοι; Αν μπορούν, ακόμη και αν δυσκολεύονται, υπάρχει αρκετή ελπίδα. Και αν δεν μπορούν, μπορούμε να τους στηρίξουμε κατά τη διάρκεια του χωρισμού τους βοηθώντας τους να ξεπεράσουν μαζί την στεναχώρια τους.

Αναζητώντας την ελπίδα

Όταν η Janine και ο Dan έψαξαν για έναν θεραπευτή ζευγαριών, δεν μπόρεσαν να βρουν κάποιον που να μην είναι υπερφορτωμένος. Η Janine, ωστόσο, μερικές φορές ζητούσε από τον Dan να συμμετάσχει σε μια από τις συνεδρίες μας μέσω βίντεο. Το είδα αυτό ως μια ευκαιρία για να δουλέψουμε πάνω στην ενίσχυση του δεσμού τους. Στην αρχή, καθόταν σκυθρωπός δίπλα της σιωπηλός.

” Janine, τι μπορείς να κάνεις αυτή τη στιγμή για να δείξεις στον Dan ότι τον στηρίζεις;” ρώτησα κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας.

Με κοίταξε με απορία.

“Μπορείς να κάνεις ή να πεις κάτι που θα δώσει στον Dan την αίσθηση ότι είσαι δίπλα του ό,τι κι αν συμβεί;” Προσπάθησα ξανά.

Η Janine έβαλε αμήχανα το χέρι της γύρω από τους ώμους του και τον έσφιξε. Εκείνος ανατρίχιασε. Του ζήτησα να δείξει την υποστήριξή του προς αυτήν και εκείνος σήκωσε τους ώμους και με τα χέρια του σταυρωμένα μπροστά του είπε: “Φροντίζω να είμαστε οικονομικά σταθεροί. Για μένα, αυτή είναι η καλύτερη υποστήριξη που μπορώ να προσφέρω”.

Από αυτή την ελάχιστη αλληλεπίδραση, μου κατέστη γρήγορα σαφές ότι δεν μπορούσαν να νοιώσουν ευάλωτοι μεταξύ τους. Δεν υπήρχε η γλώσσα της φροντίδας ή οι πράξεις που είχαν ενσωματωθεί στη σχέση τους για να υπάρξει αλληλοστήριξη. Κατά σύμπτωση, το πρόγραμμα εργασίας του Dan κρατούσε την απόσταση μεταξύ τους και οι δύο μπορούσαν να νιώσουν την δυσαρέσκεια γύρω από αυτό. Αυτό μάλλον είχε λειτουργήσει επαρκώς γι’ αυτούς πριν από την πανδημία.

Στην επόμενη κοινή συνεδρία, προσπάθησα να τους βοηθήσω να εμπιστευτούν ο ένας τον άλλον αρκετά ώστε να μπορέσουν να δουλέψουν πάνω στη συναισθηματική τους προσέγγιση

“Μπορεί να νιώσετε άβολα, αλλά θα ήθελα οι δυο σας να κρατηθείτε από το χέρι και να κοιταχτείτε στα μάτια για ένα λεπτό”, είπα.

Διστακτικά έσφιξαν τα χέρια. Όταν είπα ότι μπορούν να σταματήσουν, η Janine ανέπνευσε με ανακούφιση και ο Dan κοίταξε κάτω.

“Πώς σου φάνηκε αυτό, Dan; ρώτησα.

“Ένιωσα σαν να κοιτούσα έναν ξένο”, είπε αργά. Έμοιαζε σαν να μπορούσε να κλάψει.

Γύρισα προς την Janine και έκανα την ίδια ερώτηση. “Ήθελα σύνδεση, αλλά δεν μπορούσα να τη νιώσω”, απάντησε.

Η ένταση μεταξύ τους κορυφώθηκε όταν η Janine ζήτησε από τον Dan να πάρει μερικές μέρες άδεια για να επιτηρεί το σχολείο των παιδιών, ενώ εκείνη θα έκανε μια τηλεδιάσκεψη για τη δουλειά της. Λίγο αργότερα, ο Dan ανακοίνωσε ότι είχε βρει ένα μικρό διαμέρισμα που θα χρησιμοποιούσε ως γραφείο για να μην ενοχλείται από την οικογένεια. Στη συνέχεια άρχισε να διανυκτερεύει στο διαμέρισμα κατά διαστήματα και εκείνη ήταν μόνη της με τα παιδιά.

Στην επόμενη συνεδρία που κάναμε μαζί, αναγνώρισα ότι το διαμέρισμα του Dan δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ τους και στη συνέχεια ρώτησα “”Τι χρειάζεστε ο ένας από τον άλλον για να δουλέψετε ώστε να νιώσετε ξανά πιο κοντά;”

“Θα ήθελα μια αγκαλιά πού και πού και περισσότερο χρόνο μαζί”, απάντησε η Janine αγανακτισμένη.

” Dan”, ρώτησα. ” Εσύ; Τι χρειάζεσαι για να καλυτερέψουν τα πράγματα μεταξύ σας;”

“Υποθέτω ότι χρειάζομαι λίγη κατανόηση”, είπε ο Dan, χωρίς καμία πειστικότητα. “Χρειάζομαι χρόνο για τον εαυτό μου και, Janine, ξέρεις ότι δέχομαι μεγάλη πίεση στη δουλειά. Πρέπει να συγκεντρωθώ. Έχω συνηθίσει το γραφείο. Δεν μπορώ να περνάω τόσο χρόνο μαζί σου και με τα παιδιά”.

“Σου λείπει ο χρόνος που περνάς μόνος σου με την Janine;” Ρώτησα. “Άλλαξαν τα πράγματα για σένα εξαιτίας της πανδημίας;”

Ο Dan ανασήκωσε τους ώμους του και κοιτάζοντας προς τα κάτω, παραδέχτηκε μετά από μια μεγάλη παύση ότι είχε μείνει λόγω των παιδιών, αλλά και ότι δεν είχε νιώσει ότι αυτός και η Janine συνδέονταν πραγματικά, αρκετά πριν από τον εγκλισμό. Η Janine άρχισε να κλαίει. Ζήτησα από τον Dan να την παρηγορήσει. Εκείνος απρόθυμα έβαλε το χέρι του γύρω της.

“Αισθάνομαι ένοχος”, είπε. “Δεν θέλω να την εγκαταλείψω, αλλά δεν μπορώ να μείνω με τα πράγματα έτσι”

Αν οι δυσκολίες τους ήταν μόνο η ένταση που προκλήθηκε λόγω της πανδημίας, και αν και τα δύο μέλη του ζευγαριού ήταν πρόθυμα να εργαστούν μαζί για να χτίσουν τη σύνδεση και την καλύτερη επικοινωνία, θα είχαμε καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τους συγκεκριμένους στρεσογόνους παράγοντες για τον καθένα από αυτούς και να εργαστούμε για να βελτιώσουμε την υποστήριξή του ενός προς τον άλλον. Για πολλά τέτοια ζευγάρια, η διακοπή ήταν μια ευκαιρία να συνδεθούν στενότερα και να προσεγγίσουν τα θέματα που σχετίζονται με την πανδημία ως ομάδα. Πολλοί ενίσχυσαν τις σχέσεις τους περνώντας μαζί αυτή την τρομακτική, απρόβλεπτη περίοδο και ανέπτυξαν μια βαθύτερη αίσθηση οικειότητας ως αποτέλεσμα.

Προχωρώντας προς την κοινή αφομοίωση των αρνητικών συναισθημάτων

Με τον ερχομό της άνοιξης, ο Dan ανακοίνωσε ότι επρόκειτο να μείνει στο διαμέρισμα  μόνιμα. Η Janine, αν και ταραγμένη, παραδέχτηκε ότι δεν είχε νιώσει ιδιαίτερη οικειότητα με τον Dan εδώ και χρόνια. Παρόλο που ένιωθε ανακούφιση, το τέλος του γάμου εξακολουθούσε να είναι συγκλονιστικό γι’ αυτήν.

Καθώς δουλεύουμε με πελάτες που χάνουν τις μακροχρόνιες σχέσεις τους μετά από μια δύσκολη χρονιά, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου:

Η θλίψη βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών καταστάσεων. Πρέπει να αναζητούμε τη θλίψη στους πελάτες μας, καθώς και να θυμόμαστε πόσο δύσκολο μπορεί να είναι για τους ανθρώπους να επιτρέψουν στον εαυτό τους να θρηνήσουν τις απώλειές τους. Η απώλεια μιας ζωής, μιας χρονιάς στο σχολείο, η απώλεια φίλων, θέσεων εργασίας και για ορισμένα ζευγάρια, η απώλεια της συνύπαρξης τους, του τρόπου ζωής τους, που πίστευαν ότι ήταν αρκετά καλός. Για τα ζευγάρια των οποίων οι σχέσεις τελείωσαν φέτος, όχι μόνο πρέπει να διαχειριστούν την επανένταξη τους σε έναν νέο τρόπο ζωής, αλλά και να περάσουν από χωρισμό και ενδεχομένως διαζύγιο, μια διαδικασία που από μόνη της είναι εξαιρετικά αγχωτική και γεμάτη θλίψη.

Πρέπει να βοηθήσουμε τους πελάτες μας να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες και μικρές απώλειες που απαιτούν θλίψη. Φροντίζω να ρωτάω τους πελάτες πώς αισθάνονται για όσα συμβαίνουν σε αυτούς και γύρω τους, καθώς και πώς αισθάνονται στο σώμα τους. “Παρατηρείτε σφίξιμο στο στήθος σας; Δυσκολεύεστε να πάρετε μια βαθιά ανάσα; Μήπως καταφεύγετε υπερβολικά συχνά στο τηλέφωνό σας; Παρακολουθείτε συνεχώς σειρές; Πίνετε περισσότερο; Έχετε πρόβλημα συγκέντρωσης;” Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλοί ανέφεραν φόβο, θυμό και απογοήτευση, καθώς και σύγχυση σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν με αυτά τα συναισθήματα. Θα τους πρότεινα να επικοινωνήσουν με την οικογένεια και τους φίλους τους για να μιλήσουν, να γυμναστούν, να ακούσουν μουσική, να μάθουν μια νέα δεξιότητα, να διαλογιστούν, να κάνουν ό,τι αισθάνονται ως προσωπική φροντίδα.

Όταν ρωτάω πελάτες σε προβληματικές σχέσεις αν θλίβονται για απώλειες, συχνά, θα σταματήσουν να το σκεφτούν και η θλίψη τους θα διαχυθεί προς τα έξω. Για πολλούς, αυτό μοιάζει με αποκάλυψη. Δεν είχαν ιδέα ότι είχαν όλα αυτά τα συναισθήματα συσσωρευμένα μέσα τους. Οι περισσότεροι αισθάνονται ανακούφιση. Αν δυσκολεύονται να προσεγγίσουν αυτά τα συναισθήματα, θα τους ρωτήσω για το πώς ένιωθαν στις αρχές της πανδημίας. “Θυμάστε να αισθάνεστε φόβο; Είχατε προβλήματα με τον ύπνο; Ήσασταν αβέβαιοι για το τι θα σας επιφύλασσε το μέλλον;” Αν μπορέσουμε να αρχίσουμε να μιλάμε για τα συναισθήματα, συνήθως μπορούμε να προσεγγίσουμε τη θλίψη. Στη συνέχεια, ο στόχος είναι να βιώσουμε τα συναισθήματα χωρίς να τα κρίνουμε, για να βοηθήσουμε στην ολοκλήρωσή τους.

Μπορούμε να βοηθήσουμε τα ζευγάρια που βρίσκονται σε διάσταση ή σε διαζύγιο να βιώσουν την θλίψη που σχετίζεται με το τέλος της σχέσης τους από κοινού, αν αυτό είναι δυνατόν. Προσπαθώ να συναντηθώ και με τις δυο πλευρές για να τους βοηθήσω να επεξεργαστούν την απώλεια που έχουν ήδη βιώσει και εκείνη που θα ακολουθήσει, έτσι ώστε και τα δυο άτομα να μπορέσουν να προχωρήσουν σε ό,τι τους περιμένει στη συνέχεια με υγιή τρόπο. Τους εξηγώ ότι αν κρατούν θυμό, δυσαρέσκεια και απογοήτευση, θα παραμείνουν κολλημένοι σε αυτά τα συναισθήματα. Τα ζευγάρια που χωρίζουν μπορούν να βοηθήσουν το ένα το άλλο να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους στο μέλλον. Μπορούν να είναι φίλοι ή τουλάχιστον να συνυπάρχουν ειρηνικά;

Είναι σημαντικό γι’ αυτούς να κρατήσουν τα θετικά: να σκεφτούν τι τους έφερε κοντά, να σκεφτούν τα παιδιά, να θυμηθούν τα χαρακτηριστικά που εκτιμούσαν ο ένας στον άλλον. Θα ρωτήσω τον καθένα από αυτούς τι εκτιμούν περισσότερο στον άλλον, ακόμα και τώρα. Θα τους ζητήσω να θυμηθούν συγκεκριμένες περιστάσεις κατά τις οποίες ήταν ευτυχισμένοι μαζί. Μπορεί να τους ρωτήσω πώς ήταν όταν πρωτογνωρίστηκαν. Κάποτε ήταν κοντά και ευτυχισμένοι, ίσως για πολλά χρόνια. Αν μπορέσουν να ξεπεράσουν τον θυμό τους, μπορούν να κρατήσουν αυτό που ήταν καλό καθώς προχωρούν παρακάτω παρά τις απογοητεύσεις και τις απρέπειες.

Μπορούμε να βοηθήσουμε τα ζευγάρια που χωρίζουν να αναπτύξουν μια σχέση συνεργασίας για το μέλλον. Αν έχουν παιδιά, ευρύτερη οικογένεια ή κοινούς φίλους ή αν θα έχουν κοινές συναντήσεις με συγγενείς ή φίλους, είναι ωφέλιμο τόσο για τους ίδιους όσο και για όσους φροντίζουν, να ξεπεράσουν τη σύγκρουση και να οικοδομήσουν μια εγκάρδια, υποστηρικτική σχέση μεταξύ τους. Αυτό είναι ευκολότερο να ειπωθεί παρά να γίνει. Συνήθως επισημαίνω ότι η απόφασή τους να χωρίσουν επηρεάζει όσους αγαπούν και φροντίζουν. Θα τους προτείνω ότι μπορούν να φροντίσουν καλύτερα αυτές τις σχέσεις, αν καταβάλουν προσπάθεια να αφήσουν πίσω τους τις διαφορές τους. Θα τους ζητήσω να σκεφτούν πώς θέλουν να φαίνεται η σχέση τους σε μερικά χρόνια, πώς θα ήθελαν να την αναπολούν και πώς μπορούν να το κάνουν να συμβεί.

Ζήτησα από την Janine και τον Dan να συναντηθούν μαζί μου μόλις αποφάσιζαν να χωρίσουν. Στην αρχή, ο Dan ήταν αμυντικός και η Janine τον κατηγόρησε ευθέως. Αλλά καθώς μιλούσαμε κατά τη διάρκεια μιας σειράς τεσσάρων συνεδριών, στις οποίες επιβράδυνα τα πράγματα για να τους βοηθήσω να πάρουν χρόνο για να σκεφτούν, και οι δύο ήταν σε θέση να αρχίσουν να κάνουν παρατηρήσεις για τη σχέση τους, σχετικά με το τι πήγε στραβά και πώς, καθώς και να θυμηθούν ευτυχισμένες περιστάσεις.

Μετά από κάποια προτροπή, ο Dan είπε: “Θυμάμαι πόσο ευτυχισμένος ήμουν στο γάμο μας. Ήμουν τόσο ευγνώμων που με παντρεύτηκες”. Συγκρατήθηκε για λίγο, αλλά συνέχισε. “Και μερικές από τις καλύτερες αναμνήσεις μου είναι όταν τα παιδιά ήταν μικρά, όταν μάθαιναν να περπατούν και να μιλούν”. Έκανε μια παύση. “Ξέρω ότι απορροφήθηκα πολύ από τη δουλειά μου. Ήθελα να είμαι σε θέση να μπορώ να σας παρέχω οτι χρειαζόσασταν”.

“Ξέρω ότι ήταν πολύ σημαντικό για σένα, ειδικά με δεδομένες τις απώλειες της δουλειάς του πατέρα σου”, είπε η Janine γνέφοντας. “Δεν ήθελα να μπω εμπόδιο σε αυτό, αλλά εσύ ήσουν όλο και πιο απασχολημένος και ένιωθα παραμελημένη. Ξέρω ότι γκρίνιαζα πολύ. Νιώθω άσχημα γι’ αυτό”.

“Αισθανόμουν ότι δεν μπορούσες να καταλάβεις τι ένιωθα, και ήσουν τόσο απασχολημένη με τα παιδιά που δεν σε ενδιέφερε καν”, είπε ο Dan, σηκώνοντας τους ώμους.

Μόλις αναπολούσαν πιο ευχάριστες εμπειρίες, ήταν ευκολότερο να αρχίσουν να βλέπουν πέρα από το θυμό τους. Τους ρώτησα πώς θα μπορούσαν να φροντίσουν ο ένας τον άλλον καθώς προχωρούσαν στη δύσκολη διαδικασία του χωρισμού και του διαζυγίου. Καθώς κοιτούσαν ο ένας τον άλλον, ο Dan είπε: “Δεν θέλω να τσακωθούμε. Ξέρω ότι δεν ήμουν εκεί για την Janine εδώ και πολύ καιρό. Αλλά θα προσπαθήσω να είμαι πιο υποστηρικτικός.

Η Janine κούνησε το κεφάλι της και είπε: “Αυτό θα ήταν ωραίο. Θα είναι μια δύσκολη προσαρμογή”.

Ήταν μια καλή αρχή, και για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, είχα ελπίδα γι’ αυτούς.

Για να βοηθήσουμε τα ζευγάρια που βρίσκονται σε διάσταση να ξεπεράσουν την αντιπαλότητα τους και να δημιουργήσουν έναν νέο, αξιοπρεπή τρόπο σχέσης και επικοινωνίας, συχνά, θέτονται ερωτήσεις όπως: “Είναι δυνατόν να μεταβούμε σε έναν νέο τρόπο σχέσης μεταξύ μας;”. “Μπορείτε να φανταστείτε τη μελλοντική σας σχέση σε πέντε χρόνια από τώρα;” “Τι θέλετε να αποκομίσουν τα παιδιά σας βλέποντας το διαζύγιο των γονιών τους;” Αν τα ζευγάρια μπορούν να θυμηθούν τα θετικά, να παραμείνουν συνειδητοί και να συμφωνήσουν να προσπαθήσουν να προοδεύσουν τόσο μαζί όσο και χώρια, έχουν πολλές πιθανότητες να έχουν ένα καλό διαζύγιο.

Καθώς τελείωνε η τέταρτη συνεδρία, τόσο ο Dan όσο και η Janine συμφώνησαν να προσπαθήσουν να στηρίξουν ο ένας τον άλλον για χάρη των παιδιών τους, της οικογένειας και των φίλων τους, αλλά και για να μπορέσουν να προχωρήσουν πιο εύκολα και επιτυχημένα.

Στο τέλος της ημέρας, τα ζευγάρια που χώρισαν κατά τη διάρκεια ή μετά την πανδημία θα πρέπει να αναρωτηθούν αν το τέλος της σχέσης τους είχε θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα. Για την Janine, ήταν εξαιρετικά δύσκολο στην αρχή. Έπρεπε να βιώσει την θλίψη για το παρελθόν και το μέλλον που φανταζόταν ότι θα είχε, και έπρεπε να δημιουργήσει μια νέα προοπτική για τη ζωή της. Τελικά, συνειδητοποίησε ότι ο γάμος της με τον Dan είχε τόσο συχνά την αίσθηση της απογοήτευσης και σιγά σιγά άρχισε να ελπίζει ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πιο ικανοποιητική ζωή είτε μόνη της είτε με κάποιον που θα μπορούσε να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες της.

Altius Mind Institute