Έχεις ακούσει ποτέ για τις διατροφικές διαταραχές; Μήπως έχεις βιώσει ο ίδιος κάποια; Λοιπόν, αυτό το άρθρο μπορεί να σου τις «συστήσει». Στο σύνολο τους είναι 8, με κύριο χαρακτηριστικό όλων τους, τη δυσλειτουργία στην πρόσληψη φαγητού.

Πρώτη στη σειρά είναι η Νευρική ανορεξία (anorexia nervosa), στην οποία οι δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιος είναι:

• Έντονη μείωση του βάρους που προκαλεί δυσαρμονία μεταξύ του πόσο ζυγίζει σε σχέση με την ηλικία, το ύψος και το ανάστημα του ατόμου.
• Ψευδή εικόνα στο καθρέφτη.
• Έντονος περιορισμός στις θερμίδες και το φαγητό που θα καταναλωθεί.
• Κατανάλωση και απομάκρυνση του φαγητού από τον οργανισμό με εμετό ή καθαρτικά.
• Συνεχόμενος φόβος για αύξηση βάρους.
• Ελλιπής κατανόηση της σοβαρότητας του υπερβολικά χαμηλού βάρους.

Δεύτερη στη σειρά είναι η Νευρική Βουλιμία (bulimia nervosa), στην οποία τα άτομα που παλεύουν με αυτή την διαταραχή συνήθως είναι κανονικού βάρους ή υπέρβαρα. Τα κύρια χαρακτηριστικά και συμπτώματα που θα παρατηρήσετε είναι:

• Συχνά επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού.
• Αίσθημα μη ελέγχου της ποσότητας κατανάλωσης του φαγητού.
• Έντονος φόβος για αύξηση βάρους.
• Κατανάλωση και απομάκρυνση του φαγητού με καθαρτικά, εμετό, έντονη γυμναστική ή νηστεία.
• Προβλήματα στα δόντια λόγο του οξέος του στομάχου.
• Διάφορα προβλήματα του γαστρεντερικού.
• Πρησμένοι αδένες στην περιοχή του σαγονιού και του λαιμού .
• Διαταραχή ισορροπίας των ηλεκτρολυτών και αφυδάτωση.

Τρίτη στη σειρά και εύκολο να μαντέψετε ποια είναι τα χαρακτηριστικά της από το όνομα της είναι η Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας. Συμπτώματα που μπορεί να αντιμετωπίσετε:

• Συχνή κατανάλωση φαγητού.
• Κατανάλωση φαγητού σε υπερβολικά γρήγορα ρυθμό.
• Κατανάλωση φαγητού κρυφά.
• Ντροπή και ενοχές.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση.
• Αυξομείωση κιλών.
• Πόνος στη κοιλιά.
• Προβλήματα με το γαστρεντερικό και καρδιαγγειακό σύστημα.
• Δυσκολία συγκέντρωσης και ύπνου.

Στη συνέχεια προχωράμε με την Περιοριστική διαταραχή πρόσληψης τροφής (ARFID) όπου το κύριο χαρακτηριστικό αυτής είναι ότι το άτομο μειώνει κατά πολύ τη ποσότητα και το είδος φαγητού που καταναλώνει. Σε αντίθεση με τις όλες τις υπόλοιπες διαταραχές στην ARFID, η επιλεκτική διατροφή προέρχεται από την έλλειψη ενδιαφέροντος για φαγητό, την ευαισθησία στη γεύση, μυρωδιά ή υφή των τροφίμων καθώς και φόβο του ατόμου μήπως πνιγεί ή κάνει εμετό. Το πρόβλημα που προκύπτει είναι η ανεπαρκής πρόσληψη ενεργείας και χρήσιμων στοιχείων που προσλαμβάνονται από μια ισορροπημένη διατροφή. Τα κύρια συμπτώματα που θα παρατηρήσετε είναι τα εξής:

• Υπερβολικός περιορισμός του είδους και της ποσότητας φαγητού που θα καταναλωθεί.
• Μειωμένη όρεξη για κατανάλωση φαγητού.
• Απότομη μείωση των κιλών, ξεπερνώντας το επιτρεπόμενο όριο για την ανάπλαση, το ύψος και την ηλικία του κάθε ατόμου.
• Συχνοί πόνοι στη κοιλιά
• Επιλεκτικότητα στο φαγητό.

Έπειτα προχωράμε στην λεγόμενη Pica, στην οποία το άτομο θα φάει πράγματα τα οποία δεν θεωρούνται τροφή και δεν έχουν καμία διατροφική αξία. Για παράδειγμα στάχτη, κιμωλία, χαρτί κ.ά. Συμπτώματα που μπορεί να συναντήσετε στη Pica είναι:

• Ασκαρίαση (μια λοίμωξη από σκουλήκι)
• Δυσκοιλιότητα
• Ανισορροπία ηλεκτρολυτών
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Δηλητηρίαση από μόλυβδο
• Απόφραξη λεπτού και παχέος εντέρου

Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τη Μηρυκαστική διαταραχή (Rumination disorder). Το κύριο χαρακτηριστικό της διαταραχής αυτής είναι ότι το φαγητό επανέρχεται στο στόμα του ατόμου αφότου το έχει καταπιεί, χωρίς να είχε συμπτώματα ναυτίας ή αηδίας. Πιθανή αιτία είναι κάποιο πρόβλημα στη χώνευση. Συμπτώματα που μπορεί να συναντήσετε είναι τα εξής:

• Επιστροφή φαγητού στο στόμα και επαναμάσημα σε τακτική βάση.
• Δυσπεψία και κοιλιακό άλγος
• Κακή αναπνοή και τερηδόνα
• Απώλεια βάρους
• Σκασμένα χείλη

Τέλος θα αναφερθούμε στην Ορθορεξία (Orthorexia Nervosa), στην οποία το άτομο έχει εμμονή με το υγιεινό φαγητό σαν αποτέλεσμα να προκαλεί στον εαυτό του υποσιτισμό και έκπτωση της ψυχοκοινωνικής του λειτουργίας. Συμπτώματα που μπορεί να συναντήσετε είναι τα εξής :

• Έντονη ανησυχία για τα συστατικά και τις θερμίδες των τροφών που πρόκειται να καταναλωθούν.
• Διακοπή διάφορων ομάδων τροφίμων (πχ υδατάνθρακες, ζάχαρη).
• Υψηλά επίπεδα τελειομανίας.
• Υπερβολικά ενοχλητικό ενδιαφέρον για το τι τρώνε οι άλλοι.
• Έντονο άγχος και φόβος όταν δεν υπάρχει διαθέσιμο «υγιεινό φαγητό» .
• Ψυχοκοινωνικά προβλήματα σε διάφορους τομείς της ζωής σας.

Κλείνοντας, τα άτομα που δεν τηρούν όλα τα κριτήρια για τις προηγούμενες διατροφικές διαταραχές κατατάσσονται στη κατηγορία «Μη αλλιώς προσδιοριζόμενη Διατροφική Διαταραχή (OSFED)», η οποία είναι εξίσου σημαντική και επικίνδυνη με τις υπόλοιπες. Τα χαρακτηριστικά της για να μπορέσουμε να την εντοπίσουμε είναι συμπτώματα από όλες τις προηγούμενες διατροφικές διαταραχές ή διαρκούν λιγότερο χρονικά ή δεν είναι τόσο συχνά. Όλες οι παραπάνω διατροφικές διαταραχές είναι εξίσου σημαντικές και επικίνδυνες και μπορούν να επηρεάσουν όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, αν παρατηρείς συμπτώματα από μία από αυτές, κάνε το βήμα και ζήτα βοήθεια!

Πώς να τις αντιμετωπίσεις;

Απευθύνσου σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Επικοινώνησε με έναν διατροφολόγο.

Μίλησε σε ένα κοντινό σου πρόσωπο για αυτά που βιώνεις.

Στάσου δίπλα στον εαυτό σου με κατανόηση.

Ανατολή Βασιλειάδου, Φοιτήτρια Ψυχολογίας